- Geschreven door: André Saegerman
De Tefifon is een kruising tussen een bandopnemer en een platenspeler.
- Geschreven door: Jan Cuypers
De kip en het ei … hoe kunnen er nu radio-ontvangers zijn zonder uitzendingen? Toch zat in 1914 de zender in Laken niet zonder luisteraars. Er werden al tijdseinen uitgezonden, en morse-berichten ten behoeve van de scheepvaart en dergelijke. Wie naar die punten en streepjes op zoek was kon plots spraak of zelfs muziek horen ….
Deze ontvanger is van een zeer eenvoudig type. Hij heeft nog geen afstemcondensator, men zoekt een zender door een van de lopers op de spoel te verschuiven, de antenne doet de rest. Hierdoor is hij niet erg selectief, dat betekent dat hij moeilijk onderscheid maakt tussen verschillende zenders. Dat was geen probleem zolang de gewenste zender maar dichtbij was, en de ether niet erg bevolkt. De ontvanger, van het “Oudin”-type, heeft een kristaldetector. Beluisteren gaat via de hoofdtelefoon, een spanningsbron is niet nodig Hij is wellicht Frans.
Inv. 1157
- Geschreven door: Jan Cuypers
Deze zelfbouwontvanger van rond 1925 is uitgerust met een dubbele kristaldetector van Edison Bell, een radiobuis (inwendig), en is voorzien van drie actieve spoelen. De middelste vormt de afstemkring, de achterste rechts is de regelbare antennekoppeling de voorste is de regelbare positieve terugkoppeling. Men spreekt van een audion of regeneratieve ontvanger. Ondanks de geringe versterking van de toenmalige radiobuizen bereikte men zo toch een hoge gevoeligheid en selectiviteit.
(Inv. 2198)
- Geschreven door: Jan Cuypers
Rond 1928 komt de Telefunken Arcolette op de markt. De tijd van zichtbare buizen en componenten is voorbij, alles bevindt zich in een gesloten metalen kast. Enkel de bedieningsorganen zijn van buitenaf bereikbaar. Bij dit toestel zitten aan de linkerzijwand de aansluitingen voor aarde en, driemaal, antenne : eenmaal rechtstreeks, tweemaal via een condensator.
Vooraan vinden we twee grote draaiwielen, het linkse regelt de condensator voor de regeneratieve terugkoppeling, de rechtse deze voor de afstemming. Onderaan tussen beide een schakelaar voor de keuze van de golfgebieden, lange of middengolf. Aan de rechterzijde staan de aansluitingen voor koptelefoon of externe luidspreker, en de voeding.
Het toestel bestond in drie uitvoeringen : voor batterijvoeding, voor gelijkstroomnetten, en tenslotte voor wisselstroom. We hebben hier te maken met een wisselstroommodel : de drie voorste buizen dienen voor de detectie en de versterking van de signalen, achteraan rechts zit, veilig opgesloten in een metalen kooi, de voedingsgelijkrichter.
Een schema van het toestel vindt u hier.
Vragen, opmerkingen, correcties ….
inv. 2998
- Geschreven door: Jan Cuypers
Je raadt het nooit, daarom geven we het antwoord weg :
Inderdaad, pick-upnaalden!
De advertentie komt uit de 1942-jaargang van het Duitse vakblad Radio Mentor. In het midden van de oorlog dus. Nog wat advertenties van deze firma uit dezelfde jaargang :
Schaars geklede meisjes verkochten toen dus ook al!
Uiteindelijk komt in de laatste advertentie de kat op de koord :
Door de "oorlogsomstandigheden" heerste er bij de strijdende partijen langs beide kanten een tekort aan grondstoffen. De Duitse regering heeft daarom in 1942 een verordening uitgevaardigd :
Wie een vers doosje Sprechmaschinen-Nadeln, grammofoonnaalden, wil kopen (en naalden gaan principieel maar één plaat mee) moet het oude doosje -leeg- binnen brengen. De firma Drei-S-Werk vraagt aan de groothandel ze toch wel in voldoende hoeveelheden terug te bezorgen, en, om karton te besparen, ook de originele verpakking.
Eigenaardig genoeg mochten de teruggezonden doosjes leeg zijn; men zou toch denken dat er meer behoefte is aan het staal van de naalden dan aan blikken doosjes....
Het hield niet op met de doosjes voor naalden. Radio Mentor schrijft dat de Britse regering, de vijand, een grote inzamelactie houdt van oude grammofoonplaten. Indien ze geen succes kent dan valt de verkoop van platen stil... De toenmalige 78-toerenplaten waren gemaakt op basis van schellak, en die grondstof (afkomstig van een soort luis) was zeer zeldzaam geworden.
Op dezelfde pagina brengt Radio Mentor de lezers er van in kennis dat wie in Duitsland een grammofoonplaat wil kopen ... twee oude platen moet inleveren!
De keuze aan platen nam trouwens zienderogen af : De minister van propaganda (Göbbels) verordent dat de verkoop verboden wordt van grammofoonplaten van componisten of met uitvoerders van de vijandelijke staten. Geruststellend wordt er aan toegevoegd dat men zes maanden uitstel krijgt voor "prebolsjevistische" Russische muziek én Franse muziek. Ook wordt speciaal vermeld dat Carmen van Georges Bizet en muziek van Chopin toegestaan blijven.
Ook Nederlandse, Belgische, Griekse en Noorse muziek blijven toegestaan.
Uiteraard kwam deze verboden muziek binnen het "Duitse Rijk" ook niet meer aan bod in de omroep of op scène. Göbbels was de finale rechter om uit te maken wat verboden was en wat niet; soms floot hij de verantwoordelijke instantie terug als hij vond dat ze te streng was, als hij de muziek zelf graag hoorde met andere woorden.
Met deze "belangrijke" materie bleven de leidende nazikringen zich bezig houden tot het einde.....
Om even op het Drei-S-Werk terug te komen : de firma Drei-S-Werk Präzisionswerkzeuge GmbH&Co, zoals de volledige naam luidt, bestaat sinds 1850. "Bestond" moeten we zeggen, want dit familiebedrijf is in september van 2014 failliet verklaard. Een droevig einde, 120 medewerkers verliezen hun betrekking.