omroepmuseum - Geluiden op het schap

In de Leuvense opslagplaats van het Omroepmuseum tref je allerlei indrukwekkende technische apparatuur aan uit de rijke geschiedenis van de omroep. Maar tussen de zendbuizen, lampenontvangers, mengtafels en bandopnemers vind je ook enkele rekken gevuld met fonoplaten: op plaat gegraveerde opnames van belangrijke uitzendingen, te velde gemaakte registraties van volksmuziek, koninklijke toespraken…

Een heel aparte plaats in die rekken wordt ingenomen door een collectie 78-toerenplaten met alleen maar geluidseffecten. De meeste dragen de vermelding: BBC Sound Effects.

Geluiden zijn onontbeerlijk bij de realisatie van radiodocumentaires, luisterspelen en televisieprogramma’s. Samen met de synchroon opgenomen klank (dialogen en synchroon achtergrondgeluid) en later toegevoegde muziek vormen ze de ruggengraat van de klankband.

Geluiden haal je natuurlijk niet alleen van vooraf gemaakte opnames. In den beginne werden ze vaak in de studio “live” nagebootst: denk maar aan de galmende metalen platen waarmee ook bij menige toneelvoorstelling donder en onweer werd gesimuleerd. Als er voldoende budget was, of nood aan heel specifiek geluiden, werd er ook en klankman op uitgestuurd om vooraf opnames te gaan maken.

Dat je met een goedgevulde “sound effects library” toch ook een heel eind opschiet, zie je snel wanneer je even grasduint in onze eigen collectie: voetstappen, treinen, katten en honden, slaande deuren, auto’s, straatgeluiden, roepende menigtes, vliegtuigen en brommers: het zit er allemaal in. En de BBC zou de BBC niet zijn, als ze dat niet allemaal mooi hadden opgelijst en gedocumenteerd. Het geluid van een auto? Sorry, een Triumph TR3, approaching. Een menigte? Om precies te zijn: een grote groep West-Afrikanen, opgenomen in openlucht, Nigeria 1955.

Zin om er zelf een paar te beluisteren? Gewoon even klikken op de voorbeelden hieronder.

Een tip : als je twee platen tegelijk start kan je bijvoorbeeld een sportwagen doen rijden tijdens een onweer ....

Cheering crowd