RCA TK11
Voor de verslaggeving vanuit de wereldtentoonstelling in 1958 werden op de Heizel twee kleine televisiestudio’s gebouwd. Ze waren elk uitgerust met twee camera’s TK11 van de Amerikaanse firma RCA. Het betreft zwart-wit camera’s met 3” beeldorthicon en een lenstrommel met 4 objectieven. De lenstrommel werd manueel gedraaid met een handvat aan de achterkant van de camera, zie de foto hieronder. Hierdoor kon de cameraman snel van lens wisselen. Voor het scherp stellen kon hij de opnamebuis zelf verplaatsen via een eenvoudige mechanische koppeling. (Bij de PYE MK III van Studio 6 gebeurde dit telkens elektrisch, dat was trager.) Mede hierdoor was de TK11 een vrij stabiele camera die weinig problemen gaf en tegen een stootje kon.
De camera’s van het toenmalige NIR (later BRT, nu VRT) werkten op 625 lijnen, deze van INR op 819 lijnen. Laatstgenoemde zijn waarschijnlijk de twee enige RCA TK11 camera’s die ooit op 819 lijnen hebben gewerkt.
Deze 4 camera’s werden vanaf januari 1960 hergebruikt in studio Sonart I, een oude filmstudio die omgebouwd werd tot eerste grote TV-studio met vaste belichting-, klank- en video-apparatuur. Sonart I stond ter beschikking van de Nederlandstalige uitzendingen.
De installatie van Sonart I was technisch gezien vrij hybride. Het was gedeeltelijk recuperatiemateriaal: de camera’s, hun controle-eenheden en de video verdeelversterkers waren van RCA en uitgerust met radiobuizen. De impulsgeneratoren en de videomenger waren van het Duitse merk Fernseh GmbH. De videomenger werkte met radiobuizen, de impulsgeneratoren waren de eerste die uitsluitend gebruik maakten van transistoren.
Vanaf midden 1961 werden een paar camera’s, met de nodige aanpassingen, uitgerust met een zoomlens. Volgens de noodzaak werden beide systemen - zoomlens of lenstrommel - door elkaar gebruikt.
Foto boven : Bij een opname van het Julian Bream Consort. Drie camera's, waaronder een op (Houston Fearless?) kraan.
Foto rechts : de labotechnici regelen de camera's af. Rechts Joël Demaré, links Fernand Deweert, midden Hugo Van de Steen. De kraan staat gevaarlijk hoog om aan te werken maar dat was op vraag van de fotograaf.
Studio Sonart I werd door de BRT verlaten eind van de jaren ‘60 bij het in gebruik nemen van de studio’s van het Omroepcentrum aan de Reyerslaan. De installatie werd overgedragen aan het RITS, een hogeschool voor de opleiding van medewerkers voor opname en regie van klank en beeld. Daardoor werden de camera’s nog enkele jaren nuttig gebruikt buiten de omroep.